تاثیر طنزنویسان اران(آذربایجان)بر طنز دوره مشروطه(صابر ونسیم شمال/ جلیل محمدقلی زاده ودهخدا)

چکیده طنز واقع گرا و انتقادی، سلاح تیز و برنده انقلاب مشروطه ایرانی بود. دهخدا و سید اشرف الدین (نسیم شمال)، را می توان از پیشگامان طنز در ادبیات معاصر دانست که با خلق آثاری طنزآلود در نثر و نظم، به انتقاد از اوضاع و احوال روزگار خود پرداختند. آنان با تمسخر خرافات و ظلم و ستم رجال سیاسی، در پی بنیان اجتماعی دیگری بودند که پایه های آن را حریت، عدالت و مساوات تشکیل می داد. یکی از آبششخورهای این دو طنزپزداز ایرانی، نوشته های جلیل محمد قلی زاده و صابر بود که پیشتر به جنگ استبداد رفته و با نیش قلم خود، روح تاریک مرتجعین عصر را آزرده بودند. این پایان نامه به بررسی تأثیر طنزنویسان آذربایجان بر طنز دوره مشروطه پرداخته و نشان می دهد که دهخدا در نگارش مقالات چرند و پرند به آثار قلی زاده نظر داشته و نسیم شمال نیز در خلق اشعار کوبنده خود گاهی به صورت مستقیم و زمانی غیر مستقیم از اشعار طنزآلود صابر متأثر شده است. کلید واژه ها: ادبیات مشروطه، طنز، تأثیر و تأثر، دهخدا، نسیم شمال، قلی زاده، صابر.